سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا به ایران هشدار داده‌اند در صورت عدم بازگشت به مذاکرات هسته‌ای با آمریکا تا پایان مرداد ۱۴۰۴، آماده فعال‌سازی مکانیزم «اسنپ‌بک» و بازگرداندن تحریم‌ها هستند.
به گزارش بنکر (Banker)، این اولتیماتوم، هم‌زمان با نزدیک شدن به انقضای برخی مفاد برجام و تنش‌های منطقه‌ای، پرونده هسته‌ای ایران را در آستانه بحران دیپلماتیک تازه‌ای قرار داده است.
هشدار سه کشور اروپایی به ایران
وزرای خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا (E3) در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل و شورای امنیت اعلام کردند که در صورت عدم بازگشت ایران به میز مذاکرات هسته‌ای با آمریکا تا پایان مرداد ۱۴۰۴، آماده‌اند مکانیزم «اسنپ‌بک» را فعال کرده و تمامی تحریم‌های بین‌المللی پیشین را بازگردانند.
این نامه همچنین اشاره کرده که در صورت توافق ایران برای ازسرگیری مذاکرات، مهلت تعیین‌شده قابل تمدید است.
پیشینه برجام و بدعهدی غرب
توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ (برجام ۲۰۱۵) محدودیت‌هایی را بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال کرد و در مقابل طرف‌های غربی متعهد شدند تحریم‌ها را لغو کنند.
با این حال، خروج یک‌جانبه آمریکا در سال ۱۳۹۷ و ناکامی اروپا در انجام تعهدات مالی، موجب شد ایران مرحله‌ای از تعهدات هسته‌ای خود بکاهد، در حالی که همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه داشت.
تشدید فشارهای سیاسی و سناریوی اسنپ‌بک
پس از حمله مستقیم رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران در خرداد ۱۴۰۴ و توقف مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن، اروپا رویکرد خود را تشدید کرد.
نامه اخیر وزرای خارجه سه کشور اروپایی هشدار می‌دهد که در صورت عدم بازگشت ایران به مذاکرات یا نپذیرفتن تمدید مهلت، مکانیزم اسنپ‌بک فعال خواهد شد.
موضع ایران و خطوط قرمز تهران
جمهوری اسلامی ایران، با تأکید بر عدم وجاهت حقوقی تهدیدات اروپا، اعلام کرده که بازگرداندن تحریم‌ها، پایان مشارکت اروپا در مذاکرات هسته‌ای را رقم خواهد زد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، تصریح کرده که ایران تنها در صورت تضمین امنیت و تعهد آمریکا به عدم اقدام نظامی، حاضر به مذاکره خواهد بود.
ابعاد حقوقی و دیپلماتیک پرونده هسته‌ای
اروپا مدعی است ایران با نقض برجام، زمینه فعال‌سازی مکانیزم اسنپ‌بک را فراهم کرده، اما تهران این ادعا را فاقد وجاهت حقوقی می‌داند.
تهدید به بازگرداندن تحریم‌ها بیش از آنکه عملی باشد، ابزار فشار سیاسی و روانی است تا ایران را به بازگشت بی‌قیدوشرط به مذاکرات وادار کند.
چشم‌انداز پرونده هسته‌ای ایران
پرونده هسته‌ای ایران در نقطه حساس دیپلماتیک قرار دارد: اروپا به دنبال فشار حداکثری برای احیای برجام است و ایران با تکیه بر توانمندی‌های داخلی و خطوط قرمز خود، مسیر تعامل یا تقابل را انتخاب می‌کند. آینده این پرونده به ترکیبی از تحولات میدانی، سیاست داخلی ایران و اراده طرف‌های غربی برای توافق پایدار وابسته است.
source