ترامپ خواستار توافق درباره برنامه هسته‌ای ایران است

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس،
موسسه سیاسی و اقتصادی خاورمیانه اعلام کرد: ترامپ بارها مدعی شد خواهان تغییر رژیم در تهران نیست و درباره برنامه هسته‌ ای ایران با آن می تواند به توافق برسد.

بر اساس این گزارش، پیروزی مجدد دونالد ترامپ در انتخابات، نقطه عطفی در رویکرد سیاست خارجی آمریکا در مواجهه با تشدید و گسترش درگیری ها در خاورمیانه است. انتظار می رود با بازگشت به دکترین اول آمریکا، دولت جدید به رهبری ترامپ در درجه اول بر سیاست های مبادله ای، حمایت گرایی تجاری و تغییر شکل روابط جهانی تمرکز کند.

هدف این مقاله بررسی این است که چگونه دولت واشنگتن این اصول را به نفع سازش مناقشات گسترده در خاورمیانه، شناسایی تغییرات بالقوه و تداوم در تعهدات پذیرفته شده توسط دموکرات ها به کار خواهد گرفت.

مهم ترین موضوعات در دستور کار سیاست آمریکا در منطقه شامل مناقشه نظامی در غزه و لبنان، ادغام اسرائیل در خاورمیانه، تنش در روابط دوجانبه آمریکا و ایران، همکاری با کشورهای حوزه خلیج فارس و تحولات داخلی سوریه پس از فروپاشی رژیم اسد است.

به عنوان منطقه‌ای که با درگیری های همواره در جریان شناخته شده، واقعیت های کنونی در خاورمیانه از پایان اولین دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ در اوایل سال ۲۰۲۱ به شدت تغییر کرد. بنیامین نتانیاهو در پیام تبریک به رئیس جمهور جدید آمریکا اعلام کرد بازگشت تاریخی وی به کاخ سفید آغازی جدید برای آمریکا و تعهد مجدد قدرتمندی به اتحاد بزرگ بین اسرائیل و آمریکا است.

طبق تحلیل های سیاست خارجی، پایان دادن به جنگ در غزه و لبنان و حضور رژیم اسرائیل در خاورمیانه از اولویت های دستور کار تررامپ با اشاره به منطقه است. وی در سخنرانی های کمپین انتخاباتی درباره صلح در خاورمیانه صحبت کرد اما از ارائه یک راهبرد مشخص یا ارائه تفاوت سیاست های فعلی با سیاست های قبلی صرف نظر کرد.

به گفته ترامپ، اسرائیل باید به سرعت آنچه را که شروع کرده با پیروزی به پایان برساند تا صلح و حالت عادی را بازگرداند و اگر وی رئیس جمهور بود حمله ۷ اکتبر رخ نمی داد.

ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری تصمیمات رادیکالی به نفع اسرائیل گرفت. آمریکا در سال 2017 اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و سفارت را به قدس غربی منتقل کرد و کنسولگری آمریکا در شرق اورشلیم را تعطیل کرد.

وی پس از دو سال حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌ های جولان را اعلام کرد، سرزمینی که جامعه بین‌ المللی آن را بخشی از سوریه و تحت اشغال اسرائیل پس از جنگ 6 روزه در سال ۱۹۶۷ می‌ داند. انتظار می‌ رود علیرغم روابط نزدیک نخست‌وزیر اسرائیل و ترامپ، رویکرد دولت کاخ سفید در قبال مسئله فلسطین تفاوت‌ های ظریفی داشته باشد.

اندکی پس از حمله حماس به سرزمین های اشغالی در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، ترامپ از دولت تحت رهبری نتانیاهو و سرویس های اطلاعاتی اسرائیل به دلیل ناتوانی آنها در جلوگیری از چنین رویدادی انتقاد کرد.

 همانطور که وی در سخنرانی پیروزی اشاره کرد ترامپ و گروه آن قبلاً تلاش هایی برای آتش بس یا توافق نامه های صلح موقت انجام دادند تا مهارت و توانایی را برای توقف جنگ نشان دهند. چنین رویکردی همچنین می‌تواند شامل مجموعه‌ ای از الحاقات اسرائیل در کرانه باختری باشد که می‌ تواند به حمایت آمریکا از استقلال فلسطین و راه‌حل دو کشور پایان دهد اما این موضوع همچنان مبهم باقی خواهد ماند.

توافقنامه ابراهیم که روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و امارات، بحرین، مراکش و سودان را برقرار می کند، اولین دستاورد دولت ترامپ در سیاست خارجی بود. پس از تلاش‌های ناموفق دولت بایدن به نظر می‌ رسد که دولت دوم ترامپ، تضمین توافقی مشابه بین عربستان و اسرائیل را در اولویت قرار دهد. با این حال در غیاب به رسمیت شناختن رسمی فلسطین با توجه به نقش رهبری عربستان در جهان عرب و اسلام، چشم انداز توافق اسرائیل و عربستان با چالش های بزرگی روبرو است. بعید است ریاض آرمان فلسطین را که مدت ها است از آن دفاع کرده، رها کند.

یک چالش برای کشورهای نوظهور خلیج فارس مانند عربستان و امارات، مدیریت روابط نزدیک تر آنها با چین است. در سال‌های اخیر علیرغم تیرگی روابط واشنگتن و پکن، کشورهای تولیدکننده نفت، روابط تجاری و فناوری را با چین گسترش دادند. عربستان و امارات برای پیوستن به گروه بریکس دعوت شدند و به عربستان وضعیت شریک گفت و گو در سازمان همکاری شانگهای (SCO) داده شد. ریاض و ابوظبی همچنین از فناوری چین برای زیرساخت‌های کلیدی استفاده می‌ کنند و علیرغم تعهدات برای محدود کردن نفوذ پکن بر بخش‌ های نوظهور هوش مصنوعی، عربستان و امارات به طور فزاینده‌ای بر تخصص چینی در این زمینه تکیه کردند.

در دوران دولت بایدن ایران صادرات نفت و حمایت را از گروه‌های منطقه‌ای مورد حمایت افزایش داده بر میزان ذخایر اورانیوم غنی‌ شده افزود، درگیر رویارویی مستقیم نظامی با اسرائیل شده و در سال ۲۰۲۴ دو حمله موشکی انجام داد.

پس از این سوابق، 4 سال آینده ترامپ می تواند با آغاز مجدد کمپین فشار حداکثری، اقتصاد ایران را تحت فشار بیشتری قرار دهد. یکی از عوامل مهم در رابطه ایران با آمریکا این است که چگونه دونالد ترامپ تصمیم می گیرد به گزارش‌های اخیر اطلاعاتی که ادعا می‌ کند تهران پشت سوءقصدهای علیه وی بوده، پاسخ بدهد.

ایران این اتهامات را بی اساس و بدخواهانه می‌ داند. موضع دولت ترامپ در قبال تهران همچنین به شخصیت‌ هایی که برای رهبری نهادهای مرتبط با امنیت ملی و سیاست خارجی منصوب شدند، بستگی دارد.

انتهای پیام