پیشنهاد اصلاح ۵۰ میلیارد دلاری هدر رفت انرژی بجای گرانی/ وضعیت بحرانی ایران

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس،
عبداله باباخانی در خصوص ابر بحران های دولت چهاردهم در حوزه انرژی به جماران، اعلام کرد: کسری برق از مرز 18 گیگاوات هم عبور کرد، برق 60 درصد صنعت با وجود تعطیلی ادارات و مکان های عمومی شهری، قطع شد و کشور به دلیل کسری 25 درصدی برق در آستانه تعطیلی است. البته این یکی از سه بحران انرژی است.

مشکل انرژی که اکنون به یکی از ابر بحران ها تبدیل شده، ریشه قدیمی دارد. مسیر مدیریت انرژی در ۱۳ دولت قبلی اشتباه بود. در همه دولت ها وزارت نفت و نیرو فقط وظیفه تولید حداکثری در دستور کار داشتند در حالی که مدیریت انرژی ۳ بخش تولید، مصرف و هدر رفت و تنوع سازی سبد دارد.

برداشت 180 میلیارد دلار نفت و گاز

سال گذشته 3.6 میلیون بشکه نفت با قیمت هر بشکه ۸۱ دلار به ارزش ۱۱۰ میلیارد دلار و ۲۷۵ میلیارد متر مکعب گاز با نرخ ۲۵ سنت معادل ۷۰ میلیارد دلار برداشت شد. یعنی از نعمت خدادادی متعلق به مردم ۱۸۰ میلیارد دلار نفت و گاز برداشت شد. حدود ۳۵ میلیارد دلار یارانه واقعی پرداختی به مردم . حدود ۳۵ میلیارد دلار هم خالص صادراتی نفت و گاز و فراورده است. در این میان حدود ۶۰ میلیارد دلار هزینه تحریم و حضور در فهرست سیاه FATF بود که رفع این بخش تصمیم سیاسی می خواهد.

50 میلیارد دلار هدررفت انرژی

حدود ۵۰ میلیارد دلار هدر رفت انرژی است که پاشنه آشیل اقتصاد شده و مستقیما به نوع مدیریت در بخش انرژی بستگی دارد. تا ۴۰ درصد نفت پالایشگاه ها به مازوت تبدیل می شود که بسیار کم ارزش تر از بنزین است. همچنین سالانه ۸ میلیارد دلار هزینه سوخت به خودروهای غیراستاندارد داده می شود و علاوه بر آن راندمان بسیار پایین نیروگاه های برق حتی نیروگاه های نوساز هم در هدررفت انرژی موثر است.

زمستان کسری گاز از برق تابستان سخت تر خواهد شد

امروز دولت برای خرید بنزین، مجبور است سالی ۸ میلیارد دلار هزینه پرداخت کند. چرا که نسبت به احتمال بروز ناآرامی‌های اجتماعی نگران است. کسری بنزین به مرز 20 میلیون لیتر رسیده و در زمستان، کسری گاز به میانگین 275 میلیون متر مکعب و در اوج از 400میلیون متر مکعب عبور خواهد کرد.

اگر رئیس جمهور فکری به حال یکپارچه سازی مدیریت انرژی نکند این ابربحران سال دیگر بیش از 10 درصد رشد خواهد کرد. ابتدای دولت سیزدهم کسری برق حدود 10 گیگاوات در تابستان بود که اکنون به 18 گیگاوات رسیده است.

خرید کسری برق ۱۷ گیگاواتی تابستان که بالغ بر 7.5 میلیارد دلار هزینه دارد را با قطع برق بیش از ۵۰ درصد صنعت، به گردن جامعه صنعتی انداخته اند. زمستان هم میانگین کسری روزانه حدود ۲۵۰ میلیون متر مکعب و در اوج ۴۰۰ میلیون متر مکعب گاز وجود دارد که اگر گاز صنعت قطع نشود حدود ۷ میلیارد دلار خواهد شد.

تحمیل ۱۵ میلیارد دلار هزینه پنهان به صنایع

اگر پول خالص دریافتی صادرات نفت بابت کسری بنزین، خرید برق تابستان و گاز زمستان صرف شود، تقریبا چیزی نمی ماند. حدود ۱۵ میلیارد دلار هزینه پنهان به صنایع تحمیل می شود. آثار این کار بسیار خطرناک است و خسارات آن جبران ناپذیر خواهد بود. این فاجعه مدیریتی در بخش انرژی است. وزیر تولید نفت و برق نصفه نیمه داشته اما مدیر بخش کنترل مصرف و جلوگیری از هدر رفت انرژی وجود ندارد.

ترکیه با جمعیتی معادل ایران، ۷ نوع انرژی دارد. ۱۰۰ گیگاوات برق تولید می کند و کسری ندارد و در کنار آن از لحاظ هدر رفت انرژی از بهترین استاندارد ها برخوردار است.

ایران با ۷۹ پتروشیمی فعال، ظرفیت تولید ۹۰میلیون تن مواد پتروشیمی ایجاد کرده که به دلیل کمبود گاز به سختی ۷۰ میلیون تن هم تولید می کند. در این شرایط مجوز و موافقت اصولی ۷۵ پتروشیمی دیگر به از ما بهترها داده شده است! اگر زنجیره حتی ۵۰ پتروشیمی تکمیل می شد، صادرات بخش تکمیل زنجیره پتروشیمی به دلیل قیمت بالا از ۶۰ میلیارد دلار هم عبور می کرد و به بیش از ۳ برابر کنونی می رسید.

فاجعه مدیریتی در بخش فولاد هم همین است و در بخش های مختلف دیگر از این بدتر اتفاق افتاده است. افتخار هر وزیر نفت به متراژ بیشتر لوله کشی گاز روستا به روستا است. کجای دنیا روستایی که برق دارد، ده ها کیلومتر لوله کشی می کنند تا گاز هم بدهند!؟ افت شبکه از مصرف بیشتر می شود.

امروز حدود ۳۵ درصد برق دنیا از انرژی های تجدیدپذیر است. چرا ایران که بنا به گزارش آژانس بین المللی انرژی با ۳۲۰۰ ساعت آفتاب سولاری و ۲۴ نقطه بادی به عنوان بهشت روی زمین برای تولید برق از خورشید و باد ذکر شده، حتی یک درصد تولید برق از خورشید و باد ندارد. چرا هند از بیابانی خشک تر و با گرد ‌غبارتر از بیابان های جنوب شرقی ایران، نیروگاه ۳۰ گیگاواتی خورشیدی می زند ولی مافیای نیروگاه سازی در ایران می گویند راه همان نیروگاه گازی است!؟

مسیر اشتباه دولت چهاردهم

متاسفانه مسیری که دولت چهاردهم در بخش انرژی شروع کرده، کاملا اشتباه و مانند دولت های قبل است که نتیجه آنها نمایان شده است. باید با اصلاح قانون بجای وزارت نفت و نیرو، وزارت انرژی ایجاد شود. هدف باید جلوگیری از گسترش هدر رفت انرژی و کنترل ابربحران در همین سطح کسری برق، گاز و بنزین در مرحله نخست و سپس اصلاح بخشی از سیستم در بخش هدر رفت باشد. این امر 3 سال زمان می برد.

نباید فراموش کرد از ۳۵ درصد برق تجدیدپذیر جهانی، حدود ۱۹ درصد توسط مردم جهان بدون دخالت دولت ها تامین شده است. با طی کردن این مسیر نهایتا طی دوره ۱۰ ساله می توان از بحران انرژی خارج شد.

در دولت سیزدهم وزارت نفت ۵۵ میلیارد دلار قرارداد با شرکت های داخلی که پول، فناوری و امکان تامین تجهیزات ندارند، بست. حتی یک میلیارد دلار هم کار جلو نرفت. وزارت نفت خود را از فشار مدیران نظام خلاص کرده و پروژه های اصلی بخش نفت و گاز را از روی میز وزیر به میز پیمانکاران گذاشته که در مدت 10 تا 15 سال هم امکان اجرا ندارند.

اظهارات اشتباه رئیس جمهور درباره مصرف بالای مردم

برای حدود نیمی از هدر رفت انرژی که بالغ بر حدود ۲۵ میلیارد دلار است با شرایط موجود خیلی کارها می توان انجام داد. اظهارات رئیس جمهور درباره مصرف بالای مردم اشتباه است. هدر رفت انرژی بسیار بالا است به همین دلیل، شدت مصرف انرژی بالا است و ربطی به مردم ندارد.

به جای گران کردن انرژی سراغ اصلاح مدیریت هدر رفت انرژی بروید. زودتر جواب می گیرید و خسارات اجتماعی هم به بار نمی آورید. در بازی مدیران پراشتباه انرژی و پروژه های مگامیلیاردی قرار نگیرید. اگر مدیریت یکپارچه سازی انرژی را بطور علمی ایجاد کنید و با دانش کافی، سراغ اصلاح 50 میلیارد هدر رفت انرژی بروید، هیچ باختی در این مسیر وجود ندارد. مانع برباد رفتن منابع شوید اگر مافیای انرژی، اجازه اصلاح مسیر انرژی را بدهد.

انتهای پیام