بانک‌ها وارد فاز «احتکار طلا» شدند؛ چه فاجعه‌ای در راه است؟

به گزارش بنکر (Banker)، بانک‌های مرکزی در ماه‌ها و سال‌های اخیر به دلایل مختلفی ذخایر طلای خود را به عنوان یک ابزار امن، راهبردی و پوششی افزایش داده‌اند.

افزایش خرید در ماه اکتبر و تمرکز بر بازارهای نوظهور نشان می‌دهد که این تصمیمات بلندمدت و استراتژیک هستند و نه صرفاً واکنشی به تغییرات کوتاه‌مدت بازار.

مهم‌ترین دلایل خرید ذخایر طلا

۱. حفظ ارزش ذخایر در برابر نوسانات ارز و تورم

• طلا یک دارایی امن و پایدار است و ارزش آن در بلندمدت کمتر تحت تأثیر تورم و کاهش ارزش پول ملی قرار می‌گیرد.

• بانک‌های مرکزی به‌ویژه در بازارهای نوظهور از طلا برای پوشش ریسک کاهش ارزش ارز خود استفاده می‌کنند.

۲. تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی

• بیشتر ذخایر بانک‌های مرکزی شامل دلار و یورو است. افزایش طلا به آن‌ها کمک می‌کند تنوع دارایی و پایداری مالی بیشتری ایجاد کنند.

• این کار باعث کاهش ریسک وابستگی به یک ارز واحد و محافظت از اقتصاد در برابر شوک‌های خارجی می‌شود.

۳. پاسخ به بحران‌های اقتصادی

• در دوره‌های نااطمینانی اقتصادی، تحریم‌ها یا رکود جهانی، تقاضای بانک‌های مرکزی برای طلا افزایش می‌یابد.

• به عنوان مثال، بحران‌های اخیر اقتصادی و افزایش قیمت جهانی فلزات ارزشمند، طلا را به محرک اصلی ذخایر امن تبدیل کرده است.

۴. اهداف راهبردی بلندمدت

• تحلیل‌گران می‌گویند خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی فرصت‌طلبانه نیست، بلکه راهبردی است.

• برخی کشورها مانند لهستان و صربستان قصد دارند ذخایر خود را طی چند سال آینده دو برابر کنند تا قدرت مالی و استقلال اقتصادی خود را تقویت کنند.

۵. محدودیت و نوسان قیمت‌ها

• قیمت طلا در ماه‌ها و سال‌های اخیر افزایش یافته است. برخی بانک‌ها برای حفظ یا افزایش سهم طلای ذخایر خود قبل از افزایش بیشتر قیمت‌ها اقدام به خرید می‌کنند.

• همچنین، نوسان قیمت باعث می‌شود کشورها استراتژی خرید مرحله‌ای اتخاذ کنند تا ارزش ذخایر خود را بهینه نگه دارند.

آمار شورای جهانی طلا 

تحلیلگر ارشد شورای جهانی طلا در منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا اعلام کرد که تقاضای بانک‌های مرکزی برای خرید طلا در ماه اکتبر همچنان قدرتمند باقی مانده و به ۵۳ تن رسیده است؛ رقمی که بیش از ۳۶ درصد نسبت به ماه قبل رشد نشان می‌دهد و روند صعودی این تقاضا در طول سال را تأیید می‌کند.

به گفته او، این خریدها همچنان در میان تعداد محدودی از بانک‌های مرکزی متمرکز است؛ در صدر این فهرست بانک مرکزی لهستان قرار دارد که پس از یک دوره توقف از ماه مه، در اکتبر مجدداً وارد بازار شد.

طبق گزارش شورای جهانی طلا، خرید خالص رسمی از ابتدای سال تا پایان اکتبر به ۲۵۴ تن رسیده است؛ هرچند این سرعت نسبت به سه سال گذشته کمتر بوده، اما همچنان نشان‌دهنده نقش اثرگذار قیمت‌های بالاتر است.

گوپال تأکید کرد:

این شرایط بیانگر آن است که فعالیت بانک‌های مرکزی به‌ویژه اقتصادهای نوظهور به‌جای اهداف کوتاه‌مدت، رویکردی راهبردی دارد. این خریدهای مستمر، اهمیت طلا را در میانه ابهامات اقتصادی جهانی تقویت می‌کند.

بانک مرکزی لهستان در ماه اکتبر ۱۶ تن طلا خریداری کرده و سهم طلای ذخایر خود را به ۳۰ درصد رسانده است؛ ذخایر طلای این کشور اکنون ۵۳۱ تن است که معادل ۲۶ درصد کل ذخایر آن محسوب می‌شود.

لهستان با خرید ۸۳ تن از ابتدای سال، همچنان بزرگ‌ترین خریدار رسمی طلا در جهان است؛ رقمی که دو برابر خرید دومین کشور خریدار یعنی قزاقستان (۴۱ تن) است.

همچنین بانک مرکزی برزیل برای دومین ماه متوالی در مسیر افزایش ذخایر حرکت کرده و پس از اضافه‌کردن ۱۵ تن در سپتامبر، در اکتبر نیز ۱۶ تن دیگر خریداری کرده است.

ذخایر طلای برزیل اکنون به ۱۶۱ تن رسیده که ۶ درصد کل ذخایر این کشور را تشکیل می‌دهد.

از دیگر خریداران طلا در اکتبر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ازبکستان: ۹ تن

• اندونزی: ۴ تن

• ترکیه: ۳ تن

• جمهوری چک: ۲ تن

• قرقیزستان: ۲ تن

طبق گزارش شورای جهانی طلا، بانک‌های مرکزی غنا، چین، قزاقستان و فیلیپین نیز هرکدام کمتر از یک تن خرید کرده‌اند.

در این میان، بانک مرکزی روسیه تنها فروشنده طلا در اکتبر بوده و با فروش ۳ تن تلاش کرده از قیمت‌های رکوردی بهره‌برداری کند؛ ذخایر این کشور اکنون ۲۳۲۷ تن است.

گوپال همچنین اشاره کرد که خرید طلا همچنان در میان بانک‌های مرکزی بازارهای نوظهور متمرکز است.

برای مثال، بانک مرکزی صربستان قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ ذخایر طلای خود را به حداقل ۱۰۰ تن برساند؛ یعنی تقریباً دو برابر سطح فعلی (۵۲ تن).

او در ادامه توضیح داد که کشورهای ماداگاسکار و کره جنوبی نیز تمایل خود را برای افزایش ذخایر طلا اعلام کرده‌اند، هرچند زمان مشخصی برای اجرای این برنامه‌ها ارائه نشده است.