به گزارش بنکر (Banker)، اصطلاح «گزیر» در بانکداری (معادل انگلیسی: Resolution) یکی از مفاهیم جدید و مهم در نظام بانکی است که در سالهای اخیر وارد ادبیات حقوقی و اقتصادی ایران شده.
تعریف گزیر در بانکداری
گزیر یعنی فرآیند ساماندهی، انحلال یا بازسازی یک بانک ناسالم یا ناتراز، بدون اینکه بحران آن بانک باعث از بین رفتن پول مردم یا بیثباتی در نظام مالی کشور شود.
به زبان سادهتر:
وقتی بانکی ورشکسته، ناتوان از پرداخت بدهیها یا دارای داراییهای سمی میشود، بانک مرکزی وارد عمل میشود تا با اجرای «فرآیند گزیر» آن بانک را نجات دهد یا منحل کند، اما بدون اینکه ضرری به سپردهگذاران خرد برسد.
هدف از اجرای گزیر
-
حفظ سپردههای مردم (بهویژه سپردههای خرد)
-
جلوگیری از ورشکستگی زنجیرهای بانکها
-
انتقال داراییهای سالم بانک به یک بانک عامل (مثلاً بانک ملی)
-
قطع دسترسی سهامداران متخلف و مدیران ناکارآمد از تصمیمگیری
-
کاهش هزینه دولت در نجات بانکهای بحرانزده
تفاوت گزیر با ادغام
-
در ادغام، بانک مشکلدار با همه بدهیها و داراییهایش به بانک دیگر ملحق میشود.
-
اما در گزیر، فقط بخشهای سالم و نقدشونده (مثل سپردهها و داراییهای مفید) منتقل میشوند،
و بخشهای ناسالم (داراییهای سمی یا بدهیهای غیرقابل وصول) در یک شرکت جداگانه تعیین تکلیف میشوند.
نهادهای درگیر در فرآیند گزیر
-
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
-
صندوق ضمانت سپردهها
-
مدیر و هیئت اجرایی گزیر
-
بانک عامل (مثلاً بانک ملی)
-
شرکت مدیریت داراییها (AMC)
مثال واقعی از گزیر در ایران
در مهرماه ۱۴۰۴، بانک مرکزی اعلام کرد که بانک آینده پس از سالها ناترازی وارد فرآیند گزیر شد.
داراییهای سالم و سپردههای مشتریان به بانک ملی ایران منتقل شد،
اما بدهیها و داراییهای غیرقابل وصول در شرکت مدیریت داراییها تعیین تکلیف میشود.
برای عضویت در کانال بنکر کلیک کنید
source