به گزارش بنکر (Banker)، در حالی که بازار ارز با نوسانات شدید روبهروست و نرخ دلار با شیب تند در مسیر صعود حرکت میکند، بانک مرکزی بهجای ارائه راهکارهای مدیریتی، از ممنوعیت جدیدی در حوزه ابزارهای پرداخت پرده برداشت.
طبق اعلام معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی، استفاده از رمزپولها، طلا و هر نوع فلز گرانبها بهعنوان ابزار پرداخت، به هر شکل ممنوع شده است. او این تصمیم را با هدف «صیانت از حاکمیت ریال» عنوان کرد.
آیا این ممنوعیت میتواند از ریال محافظت کند؟
این پرسش مطرح است که آیا چنین سیاستهایی در شرایط التهاب بازار ارز واقعاً میتوانند به حفظ ارزش پول ملی کمک کنند؟
یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی و مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی، در گفتوگویی تحلیلی با تجارت نیوز این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
رویکرد محدودکننده بانک مرکزی
منتفع شدن از افزایش نرخ ارز
کاووسی معتقد است:
«بانک مرکزی در دورههای افزایش نرخ ارز معمولاً بهجای مدیریت مؤثر، محدودیتهای تازهای ایجاد میکند و این اقدامات را دفاع از پول ملی مینامد؛ در حالی که در بسیاری موارد خود بانک مرکزی از نوسانات ارزی منتفع میشود.»
او توضیح داد که در ماههای پایانی سال، تقاضای ارزی افزایش پیدا میکند و این موضوع سالهاست قابل پیشبینی است. با این حال، برنامهریزی دقیقی برای مدیریت این دورهها صورت نمیگیرد، زیرا بالا رفتن نرخ ارز منافع مالی خاصی برای دولت ایجاد میکند.
نقش محدودیتهای عمدی در افزایش نرخ ارز
به گفته او، برخی از سیاستها عمداً زمینهساز افزایش نرخ ارز هستند.
ثبت سفارشها انجام شده اما پرداخت ارزی صورت نمیگیرد؛ این روند خود به رشد قیمت دلار کمک میکند، در حالیکه دولت با افزایش نرخ ارز درآمد ریالی بیشتری به دست میآورد و بخشی از کسری بودجه خود را جبران میکند.
هدف واقعی ممنوعیتهای جدید
محدود کردن پلتفرمهای رمزارز
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد:
«ممنوعیت استفاده از طلا و رمزارز در مبادلات، بیشتر از آنکه به ریال کمک کند، با هدف محدودکردن پلتفرمهای رمزارز انجام شده است.»
او یادآور شد که این روند مسبوق به سابقه است؛ در دورههای التهاب بازار بارها محدودیت برداشت، انتقال یا فعالیت صرافیهای رمزارز اعمال شده و حتی بسیاری از آنها بدون اطلاع قبلی با قطع سرویس مواجه شدهاند.
الزام افشای اطلاعات؛ تضاد با فلسفه رمزارز
کاووسی خاطرنشان کرد:
«بانک مرکزی اعلام کرده فعالیت پلتفرمها تنها در صورتی مجاز است که تمام اطلاعات کاربران و تراکنشها شفاف باشد. اما این اقدام فلسفه اصلی رمزارز یعنی ناشناس بودن را از بین میبرد.»
از سوی دیگر، همین ناشناسبودن تراکنشها سالها بهعنوان ابزاری برای دور زدن تحریمها توسط دولت استفاده شده است.
پیامدها؛ فشار نهایی بر دوش مردم
افزایش فعالیت زیرزمینی و کلاهبرداری
به گفته کاووسی، شرایط جدید باعث میشود پلتفرمهای رسمی امکان فعالیت نداشته باشند و مردم به سمت مسیرهای غیرمجاز حرکت کنند. در این فضا صرافیهای غیرمجاز، درگاههای تقلبی و روشهای اخاذی رشد میکند و مردم بیشترین ضرر را متحمل میشوند.
درآمدهای ریالی و هزینههای دلاری
او افزود:
«در شرایط فعلی، درآمد بخش زیادی از مردم معادل ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلار است اما هزینهها دلاری است. طبیعی است که افراد برای حفظ ارزش داراییهای خود به سمت بازارهای جایگزین مانند رمزارز میروند؛ در حالی که اکنون این بازارها نیز محدود میشوند.»
فشار بیشتر بر زندگی روزمره
کاووسی در پایان تاکید کرد:
«وقتی ارزش ریال به سرعت کاهش مییابد، مردم ناگزیر به استفاده از ابزارهای جایگزین برای حفظ دارایی هستند. محدودسازی این ابزارها تنها فشار اقتصادی را افزایش میدهد و زندگی را سختتر میکند.»
به کانال تلگرام بنکر بپیوندید
source