نبرد تازه بوترین با نظارت دیجیتال؛ خالق اتریوم پشت پیام‌رسان‌های ناشناس ایستاد

در جهانی که هر روز مرزهای جدیدی میان حریم شخصی و فناوری ترسیم می‌شود، پیام‌رسان‌ها حالا نقش سنگری حیاتی را برای آزادی دیجیتال بازی می‌کنند. از یک‌سو دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ تلاش می‌کنند دسترسی بیشتری به اطلاعات کاربران داشته باشند و از سوی دیگر موجی از توسعه‌دهندگان و پژوهشگران در حال ساخت ابزارهایی هستند که این حق اساسی را از گزند چشم‌های کنجکاو محافظت کند.

به گزارش میهن بلاکچین، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، هم‌بنیان‌گذار اتریوم، بار دیگر نشان داد که دغدغه‌هایش فقط به پیشبرد تکنولوژی محدود نمی‌شود، بلکه در پی دفاع از بنیادی‌ترین ارزش‌های دنیای دیجیتال است: حق داشتن مکالمه‌ای خصوصی، بدون اینکه نیاز به اعتماد کورکورانه به شرکت‌ها باشد.

بوترین رسماً به جنگ تاریکی داده‌ها رفت

طبق اعلام رسمی بوترین، او بیش از ۷۶۰,۰۰۰ دلار اتریوم را به ۲ اپلیکیشن پیام‌رسان رمزنگاری‌شده اهدا کرده است که به‌گفته او، مرزهای فعلی حفظ حریم خصوصی را جابه‌جا می‌کنند.

بوترین در پست خود در شبکه اجتماعی ایکس (X) توضیح داد که پیام‌رسان‌های رمزنگاری‌شده مانند سیگنال (Signal) برای دوام آزادی دیجیتال ضروری‌ هستند، اما هنوز قدم‌های مهم‌تری پیش رو داریم، قدم‌هایی مثل ایجاد حساب‌های کاربری بدون نیاز به اجازه و محافظت از فراداده‌هایی که اغلب نقطه ضعف بزرگ پلتفرم‌ها محسوب می‌شوند.

خالق اتریوم به دو پروژه سشن (Session) و سیمپل‌اکس چت (SimpleX Chat) اشاره کرد که به باورش دقیقاً در همین مسیر حرکت می‌کنند. بوترین گفت به هر پروژه ۱۲۸ اتریوم کمک کرده و از کاربران خواست که این دو پیام‌رسان را امتحان کنند.

ویژگی مشترک این دو پلتفرم این است که برای ساخت حساب کاربری، نیازی به شماره تلفن یا شناسه قابل‌ردیابی ندارند و به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که کمترین میزان داده ممکن را از کاربر دریافت کنند. سشن بدون استفاده از هیچ سرور مرکزی فعالیت می‌کند و سیمپل‌اکس چت نیز نوعی معماری‌ دارد که وابستگی به هویت واقعی را کاملاً حذف می‌کند.

بوترین که ارزش دارایی‌هایش حداقل ۷۳۷ میلیون دلار برآورد می‌شود، در سال‌های اخیر بارها به پروژه‌هایی کمک کرده که با ارزش‌های اکوسیستم اتریوم همسو باشند و علاوه بر آن، سهم قابل توجهی از ثروتش را به امور خیریه نیز اختصاص داده است.

اتریوم و پیام‌رسان‌های ناشناس علیه نظارت‌های اروپایی

بحث درباره اهمیت حفظ حریم خصوصی در پیام‌رسان‌ها زمانی پررنگ‌تر شد که اتحادیه اروپا طرح جنجالی چت کنترل (Chat Control) را مطرح کرد؛ این طرح می‌توانست پلتفرم‌هایی مانند تلگرام (Telegram)، واتس‌اپ (WhatsApp) و سیگنال را مجبور کند پیام‌های کاربران را قبل از رمزنگاری، برای بررسی به مقامات ارائه دهند.

الکساندر لینتون (Alexander Linton)، رئیس بنیاد فناوری سشن، در گفتگویی بیان کرد که حمایت ویتالیک دقیقاً در زمانی رسیده که فشارهای نظارتی و تحولات فنی، آینده پیام‌رسانی خصوصی را تهدید می‌کنند.

لینتون اشاره کرد که این چالش‌ها قابل حل هستند و بوترین اهمیت تمرکززدایی را بهتر از بسیاری افراد درک می‌کند. لینتون تأکید کرد که توسعه‌دهندگان پیام‌رسان‌های خصوصی تقریباً همیشه در معرض خطر مقررات سخت‌گیرانه هستند، اما حمایت‌هایی از این جنس، انرژی تازه‌ای برای ادامه مسیر فراهم می‌کند.

بوترین همچنین به یک نکته کلیدی اشاره کرد: رسیدن به تجربه کاربری ایده‌آل و امنیت کامل، نیازمند تلاش بیشتر و حضور ذهن‌های مختلف است. او توضیح داد که حفظ حریم خصوصی در سطح فراداده‌ها نیازمند ساختارهای کاملاً غیرمتمرکز است و چنین ساختاری عملاً دشوار است؛ به‌ویژه وقتی کاربران انتظار دارند یک پیام‌رسان روی چند دستگاه به‌طور همزمان بدون مشکل کار کند.

خالق اتریوم درباره مقاومت در برابر حملات سیبیل و حملات محروم‌سازی از سرویس نیز هشدار داد و گفت حل این مشکلات بدون استفاده از شماره تلفن آسان نیست و به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.

حملات سیبیل زمانی اتفاق می‌افتند که یک مهاجم تعداد زیادی هویت جعلی یا نود ساختگی در شبکه ایجاد کند تا بتواند کنترل یا نفوذ بیش‌ازحد به دست آورد.

کریس مک‌کیب (Chris McCabe)، هم‌بنیان‌گذار سشن، نیز در گفت‌وگویی جداگانه توضیح داد که این حمایت نه‌تنها انگیزه‌بخش است، بلکه نشان می‌دهد بسیاری از مردم در سراسر جهان در حال درک حقیقی مفهوم حریم خصوصی هستند.

مک‌کیب گفت هنوز بخش بزرگی از کاربران نمی‌دانند پشت پرده‌ داده‌هایشان چه می‌گذرد و سشن تلاش می‌کند با روشن کردن این واقعیت، راه‌حلی ارائه دهد که در آن اعتماد جای خود را به ساختاری بدون نیاز به اعتماد بدهد. او در پایان گفت پیام اصلی این است که کاربران مجبور نیستند به محصول تبدیل شوند؛ آن‌ها حق دارند آزادانه حرف بزنند، انتخاب کنند و بدانند که حریم خصوصی یک حق است، نه امتیازی که از سوی پلتفرم‌ها اعطا شود.