افت ۹۰٪ نفوذ ذهنی در یک سال؛ آیا دوران میم کوین‌ها به پایان رسیده است؟

تب داغ میم کوین‌ها که در سال ۲۰۲۴ بازار رمزارزها را زیر و رو کرده بود، حالا فروکش کرده است. طبق آمار جدید، سهم ذهنی (Mindshare) این دسته از دارایی‌ها در بازار کریپتو به ۲.۵٪ رسیده که نسبت به سال گذشته نزدیک به ۹۰٪ کاهش یافته است.

به گزارش میهن بلاکچین، کاهش تعداد توکن‌های جدید و افت علاقه سرمایه‌گذاران خرد باعث شده تا جامعه کریپتو درباره سرنوشت میم کوین‌ها دچار دوگانگی شود. عده‌ای این افت را کف نسلی می‌دانند و معتقدند دوره‌ای تازه در پیش است، در حالی که گروهی دیگر پایان عصر میم کوین‌ها را قطعی می‌دانند؛ اما حق با کدام گروه است؟

چرا توجه بازار از میم کوین‌ها فاصله گرفته است؟

از جست‌وجوهای گوگل گرفته تا حجم معاملات در شبکه‌هایی مانند سولانا، روند نزولی علاقه عمومی به میم کوین‌ها در تمام شاخص‌ها مشهود است. در حالی که بیت کوین و اتریوم رکوردهای تازه‌ای ثبت کرده‌اند، نمادهای اصلی بازار میم کوین مانند دوج کوین و شیبا اینو هنوز نتوانسته‌اند حتی به اوج‌های قبلی خود نزدیک شوند.

بر اساس داده‌های پلتفرم کایتو (KAITO)، سهم ذهنی میم کوین‌ها از حدود ۲۰٪ در اواخر ۲۰۲۴ به تنها ۲.۵٪ در اکتبر ۲۰۲۵ رسیده است؛ این نشان‌دهنده سقوطی حدود ۹۰٪ در بازه‌ای کمتر از یک سال است. آمار گوگل ترندز نیز این کاهش علاقه را تأیید می‌کند، به‌طوری که جست‌وجوی عبارت «Meme Coins» از امتیاز ۱۰۰ در ابتدای ۲۰۲۵ به عدد ۷ در اکتبر همان سال کاهش یافته است.

این کاهش توجه در رفتار معاملاتی نیز کاملاً مشهود است. بر اساس گزارش گلکسی ریسرچ (Galaxy Research)، در ابتدای سال ۲۰۲۵ حدود ۶۰٪ از حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) شبکه سولانا به میم کوین‌ها اختصاص داشت، اما تا اکتبر این رقم به حدود ۳۰٪ کاهش یافت.

از منظر قیمتی نیز عملکرد میم کوین‌ها ضعیف بوده است. داده‌های کوین‌گکو (CoinGecko) نشان می‌دهد حتی در دوره صعودی اخیر بازار، زمانی که بیت کوین و اتریوم سقف‌های تاریخی جدیدی ثبت کردند، میم کوین‌های اصلی نتوانستند رشد قابل‌توجهی را تجربه کنند. در همین حال، زیردسته‌های مختلف میم کوین‌ها در ماه‌های گذشته روند نزولی پایداری داشته‌اند.

افزون بر این، تمرکز ارزش بازار در میان تعداد اندکی از پروژه‌ها بیشتر شده است. داده‌های پامپ فان (Pump.fun) نشان می‌دهد که در ابتدای اکتبر، مجموع ارزش بازار کاملاً رقیق‌شده (FDV) میم کوین‌های تازه‌عرضه‌شده حدود ۴.۸ میلیارد دلار بوده است، اما تنها ۱۲ توکن بیش از ۵۵٪ از این ارزش را به خود اختصاص داده‌اند که نشان می‌دهد بیشتر پروژه‌های جدید نتوانسته‌اند سرمایه یا جامعه پایداری جذب کنند.

در همین دوره، سرعت خلق توکن‌های جدید نیز به‌طور محسوسی کاهش یافته است. در یک سال گذشته بیش از ۱۳ میلیون میم کوین ایجاد شده، اما در ماه‌های اخیر این روند سقوط کرده و تعداد عرضه‌ها در سپتامبر نسبت به ژانویه ۵۶٪ کمتر شده است. مجموع این روندها از فروکش‌کردن تب هیجانی میم کوین‌ها خبر می‌دهد.

اما دلیل این تغییر چیست؟ گزارش اخیر شرکت سرمایه‌گذاری ای‌اندریسن هوروویتز (Andreessen Horowitz یا a16z) پاسخ را در تحول رویکرد بازار جست‌وجو می‌کند. این گزارش می‌گوید:

سیاست‌گذاری منطقی و قانون‌گذاری دوحزبی، مسیر را برای کاربردهای سازنده‌تر بلاکچین هموار کرده است.

در واقع، توجه بازار از توکن‌های سرگرم‌کننده به پروژه‌هایی با کاربرد واقعی در حال چرخش است. حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی و پروتکل‌های دیفای حالا در مرکز توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند. برای نمونه، توکن‌های مرتبط با اکوسیستم x402 رشدهای سه‌ و چهار‌رقمی را تجربه کرده‌اند و صرافی‌های پرپچوال (Perpetual DEXs) نیز در سال جاری رشد چشمگیری داشته‌اند.

جامعه کریپتو؛ دو پاره میان امید و واقعیت

سؤال اصلی این است که آیا میم کوین‌ها واقعاً به پایان راه رسیده‌اند؟ پاسخ قطعی هنوز روشن نیست؛ تحلیلگران و فعالان بازار در این باره اختلاف‌نظر دارند. یکی از تحلیلگران به نام اتان (Ethan) معتقد است افت فعلی می‌تواند نشانه‌ای از «کف نسلی» باشد؛ به این معنا که علاقه به میم کوین‌ها آن‌قدر کاهش یافته که شاید از همین نقطه شاهد بازگشت تدریجی توجه سرمایه‌گذاران باشیم. او در ادامه تأکید کرد:

اگر قصد خرید میم کوین دارید، نباید از افت قیمت شکایت کنید. ذات میم‌ کوین‌ها همین است؛ ریسکشان بالاست، اما در مواقعی پاداششان هم بسیار زیاد است.

با این حال، منتقدان زیادی نیز هستند که باور دارند این افت شدید نشانه پایان دوران میم کوین‌هاست. آن‌ها می‌گویند بازار حالا در حال بلوغ است و سرمایه‌گذاران دیگر نه به دنبال پروژه‌هایی مبتنی بر شوخی یا هیجان جمعی، بلکه به دنبال دارایی‌هایی با ارزش واقعی و کاربرد مشخص هستند.

در نهایت، صرف‌نظر از اینکه این کاهش علاقه نشانه پایان یک دوران باشد یا آغاز چرخه‌ای تازه، میم کوین‌ها همچنان آینه‌ای از بُعد سفته‌بازانه بازار کریپتو هستند. با تمرکز روزافزون سرمایه‌گذاران بر پروژه‌های کاربردی مانند هوش مصنوعی و دیفای، باید دید آیا این توکن‌های نمادین بار دیگر می‌توانند توجه بازار را جلب کنند، یا برای همیشه به تاریخ دیجیتال خواهند پیوست.