سناریوهای پیش روی ارزهای دیجیتال در بحبوحه‌ جنگ و اتفاقات اخیر خاورمیانه

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس،
در میانه‌ی دود و آتش خاورمیانه، جایی که تنش‌های نظامی هر لحظه می‌توانند مرز اقتصاد و فناوری را به لرزه درآورند، سرمایه‌گذاران رمزارز با پرسش اساسی روبرو هستند: آیا دارایی‌های دیجیتال در بحبوحه‌ی بحران، پناهگاهی امن‌اند یا باری بر دوش پرتلاطم بازار؟

تجربه‌های گذشته نشان داده‌اند بازار کریپتو در برابر بحران‌ها بی‌تفاوت نیست. به‌عنوان مثال، تنها چند روز پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، بیت‌کوین ۱۶ درصد رشد کرد و بیش از ۷۰ میلیون دلار کمک مالی در قالب رمزارز به اوکراین ارسال شد اما در بحران‌هایی چون حمله به سفارت ایران در دمشق یا تنش‌های ژوئن ۲۰۲۵، رمزارزها نوسانات شدیدی را تجربه کردند و در کوتاه‌مدت با افت قیمت مواجه شدند.

در چنین فضایی، درک سناریوهای پیش‌رو نه‌تنها برای معامله‌گران حرفه‌ای بلکه برای کاربران ایرانی که به دنبال حفظ ارزش سرمایه‌ هستند، حیاتی است. در این مقاله به‌صورت دقیق و مستند بررسی می‌شود رمزارزها در زمان جنگ چه رفتاری نشان داده‌اند، چه مسائلی سرمایه‌گذاران را تهدید می‌کند و در نهایت، چه آینده‌ای برای دارایی‌های دیجیتال در خاورمیانه بحران‌زده قابل تصور است.

اثر بحران‌های سیاسی و نظامی خاورمیانه بر بازار جهانی رمزارزها

بازار رمزارز به‌شدت تحت تأثیر فضای ژئوپلیتیکی است، به‌ویژه در منطقه‌ای مانند خاورمیانه که تنش‌های نظامی و سیاسی بطور مستمر جریان دارند اما آیا این بحران‌ها تهدیدی برای رمزارزها هستند یا فرصتی برای تثبیت جایگاه آن‌ها به‌عنوان پناهگاه مالی؟

نوسانات بیت‌کوین در واکنش به بحران‌های اخیر

داده‌های چند سال اخیر نشان می‌دهد بیت‌کوین در مواجهه با بحران‌های خاورمیانه ابتدا افت می‌کند اما معمولاً به‌سرعت بازیابی می‌شود. پس از حمله اسرائیل به ایران در ژوئن ۲۰۲۵، قیمت بیت‌کوین افت کرد اما ظرف چند روز به بیش از ۱۰۵ هزار دلار بازگشت. در بمباران سفارت ایران در دمشق (آوریل ۲۰۲۴) نیز افت بیش از ۸ درصد ثبت شد اما بازار به شرایط جدید عادت کرد. در جنگ غزه (اکتبر ۲۰۲۳) نیز بازده بیت‌کوین در دوره پسا رویداد از نظر آماری مثبت و معنادار بود.

الگوی کلی نشان می‌دهد رمزارزها در برابر شوک‌های نظامی مقاومت نسبی دارند، بویژه در دوره تعدیل بعد از بحران.

رفتار بازیگران بزرگ بازار و نقش دامیننس تتر

زمانی که سرمایه‌گذاران خرد بازار را ترک می‌کنند، نهنگ‌ها و نهادهای مالی بزرگ اقدام به خرید می‌کنند. در بحران‌های اخیر، ETFهای بیت‌کوین بیش از ۴۱۲ میلیون دلار سرمایه خالص جذب کرده‌اند که نشان از رویکرد فرصت‌محور آن‌ها دارد.

در همین حال، افزایش تمرکز بر استیبل‌کوین‌ها و رشد شاخص‌هایی مانند چارت دامیننس تتر بیانگر این است سرمایه به‌صورت موقت در حاشیه قرار می‌گیرد و منتظر بازگشت به بازار می‌ماند. این الگو، بیت‌کوین را به‌عنوان دارایی مقاوم در فضای بی‌ثبات معرفی می‌کند.

ریسک‌ها و تهدیدهای امنیتی برای سرمایه‌گذاران رمزارز در منطقه جنگ‌زده

در بحران‌های خاورمیانه، چالش فقط نوسانات قیمت نیست. سرمایه‌گذاران با تهدیدهای متعددی مواجه‌اند که گاهی فراتر از تحلیل‌های فنی بازار است. از هک و ربایش گرفته تا قطعی اینترنت و فیلترینگ، هر یک می‌تواند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر امنیت دارایی‌های دیجیتال اثر بگذارد.

حملات سایبری و آسیب‌پذیری صرافی‌ها در شرایط جنگی

در زمان تشدید درگیری‌ها، صرافی‌های رمزارز به هدف اصلی حملات سایبری تبدیل می‌شوند. نمونه بارز آن، هک صرافی نوبیتکس در بحبوحه تنش‌های ایران و اسرائیل بود که طی آن بیش از ۹۰ میلیون دلار از دارایی‌های دیجیتال به سرقت رفت. طبق گزارش منابع امنیتی، مهاجمان وجوه را به آدرس‌هایی با پیام سیاسی منتقل کردند و عملاً سوزاندند، بدون آنکه سود مالی ببرند.

این اتفاق نه‌تنها نگرانی‌های کاربران ایرانی را نسبت به امنیت کیف‌پول‌ها افزایش داد بلکه نشان داد زیرساخت‌های دیجیتال بویژه در مناطق تحت فشار تا چه حد می‌توانند آسیب‌پذیر باشند. در پاسخ، نوبیتکس وعده داد خسارات را از طریق صندوق بیمه جبران کند اما این حادثه همچنان هشدار جدی برای فعالان بازار باقی مانده است.

قطعی اینترنت، فیلترینگ و تهدیدات زیرساختی

یکی دیگر از خطرات مهم در مناطق بحران‌زده از دست رفتن دسترسی به اینترنت است. در درگیری‌های اخیر، ایران به‌صورت موقت اتصال اینترنت را تا ۹۷ درصد کاهش داد تا از حملات سایبری پیشگیری کند. این تصمیم اگرچه با اهداف امنیتی اتخاذ شد اما عملاً ارتباط کاربران با کیف‌پول‌ها، صرافی‌ها و اطلاعات ضروری را مختل کرد.

قطعی اینترنت نه‌تنها مانع معامله‌گری می‌شود، بلکه بازیابی دسترسی به دارایی‌ها را نیز برای بسیاری غیرممکن می‌سازد. در چنین شرایطی، استفاده از کیف‌پول‌های سخت‌افزاری، اپلیکیشن‌های آفلاین و ابزارهای غیرمتمرکز، تنها راه حفظ امنیت سرمایه خواهد بود.

نقش صرافی‌ها و کیف‌پول‌های دیجیتال در تسهیل معاملات در شرایط بحرانی

در بحران‌هایی مانند جنگ یا تحریم‌های شدید، دسترسی به سیستم مالی سنتی محدود یا ناممکن می‌شود. در این میان، صرافی‌های رمزارز و کیف‌پول‌های دیجیتال نقشی دوگانه دارند؛ هم می‌توانند دسترسی مالی را تسهیل کنند، هم به دلیل متمرکز بودن، با محدودیت‌های سیاسی مواجه شوند.

صرافی‌های بزرگی مانند Binance یا Coinbase به دلیل پیروی از مقررات بین‌المللی، امکان مسدودسازی حساب کاربران کشورهای تحت تحریم را دارند. در مقابل، استفاده از کیف‌پول‌های غیرحضانتی و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، راهکاری برای حفظ کنترل کامل بر دارایی‌ها در چنین شرایطی محسوب می‌شود.

در همین فضا، معامله‌گران ایرانی برای حفظ قدرت خرید و نقدشوندگی، اغلب به معامله تتر روی می‌آورند. استیبل‌کوینی که به‌دلیل ثبات نسبی و پذیرش گسترده، در مواقع نااطمینانی شدید، گزینه موقت اما مؤثر برای حفظ دارایی دیجیتال محسوب می‌شود.

چشم‌انداز کوتاه‌مدت و بلندمدت ارزهای دیجیتال در خاورمیانه بحران‌زده

بازار رمزارز برخلاف بسیاری از بازارهای سنتی، اغلب تحت تأثیر مستقیم فضای ژئوپلیتیکی نیست اما وقتی بحران‌ها طولانی می‌شوند یا با فشارهای اقتصادی و تورم ترکیب می‌گردند، سناریوهای کوتاه‌ و بلندمدت آن به‌شدت تغییر می‌کند.

واکنش‌های کوتاه‌مدت: نوسانات شدید و فشار فروش

در ساعات و روزهای ابتدایی بحران، معمولاً رمزارزها با افت شدید قیمتی روبرو می شوند. داده‌های مربوط به حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ یا تنش‌های ژوئن ۲۰۲۵ نشان می‌دهد قیمت بیت‌کوین و اتریوم هر دو کاهش یافتند در حالی‌که آلت‌کوین‌ها افت شدیدتری را تجربه کردند اما این افت‌ها اغلب موقتی‌اند و بازار با تثبیت شرایط یا کاهش تنش‌ها، به‌سرعت بهبود می‌یابد. برای سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت، درک این الگو می‌تواند از تصمیم‌گیری‌های هیجانی جلوگیری کند.

روندهای بلندمدت: تورم، پذیرش نهادی و افزایش ارزش

در بلندمدت، بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند بحران‌ها می‌توانند به رشد بیت‌کوین کمک کنند. تورم ناشی از افزایش هزینه‌های جنگ و چاپ پول توسط دولت‌ ها، تقاضا برای دارایی‌های کمیاب و غیرمتمرکز را بالا می‌برد. آرتور هیز، بیت‌کوین را انرژی ذخیره‌شده دیجیتال می‌داند که با افزایش قیمت انرژی، ارزش آن نیز افزایش می‌یابد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز با جذب میلیاردها دلار به بازار رمزارز به نوعی مهر تأیید بر این چشم‌انداز زده‌اند.

استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در دوران بحران

در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران باید بیش از هر زمان دیگری بر تحلیل و شناخت دقیق دارایی‌ها تمرکز کنند. استفاده از استراتژی‌هایی مثل نگهداری بلند مدت، هزینه متوسط دلاری (DCA) و تنوع‌بخشی بین رمزارزها و سایر کلاس‌های دارایی پیشنهاد می‌شود. درک صحیح از رفتار بازار در چنین شرایطی، بدون اغراق یا هیجان، نیازمند پیگیری مستمر و دقیق تحلیل ارزهای دیجیتال از منابع معتبر است.

نتیجه‌گیری

در دنیای پرتنش خاورمیانه، بازار رمزارز، حاشیه امن قطعی و تهدید حتمی نیست. داده‌ها نشان می‌دهند بیت‌کوین و سایر رمزارزها در برابر بحران‌ها، در کوتاه‌مدت دچار نوسان می‌شوند اما در بلندمدت توان بازیابی و حتی رشد دارند.

برای سرمایه‌گذاران ایرانی، آنچه اهمیت دارد، نه فقط پیگیری اخبار بلکه درک الگوهای رفتاری بازار، حفظ امنیت دیجیتال و داشتن استراتژی سرمایه‌گذاری مبتنی بر تحلیل و واقع‌گرایی است.

انتهای پیام