قولنج گردن یا همان خشکی و صدا دادن مفاصل گردن، حالتی است که در آن فرد احساس سفتی، محدودیت در حرکت و گاهی صدای ترکیدن در ناحیه گردن را تجربه می‌کند. این صدا معمولاً به دلیل حرکت ناگهانی مهره‌ها یا آزاد شدن حباب‌های هوا در مایع مفصلی ایجاد می‌شود. در اغلب موارد، قولنج گردن یک مسئله جدی نیست، اما در صورتی که با درد، سرگیجه یا بی‌حسی در دست‌ها همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد.
مهم ترین علائم رایج قولنج گردن
- صدا دادن گردن هنگام چرخش
- احساس گرفتگی و خشکی عضلات گردن
- درد خفیف یا متوسط در ناحیه گردن و شانه‌ها
- محدودیت در حرکت گردن
- گاهی همراه با سردرد یا بی‌حسی در دست‌ها
درمان فیزیوتراپی برای قولنج گردن
استفاده از دستگاه فیزیوتراپی برای گردن یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی برای رفع گرفتگی، درد و قولنج گردن است. این درمان تحت نظر متخصص انجام شده و معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:
ماساژ درمانی (Manual Therapy)
ماساژ درمانی تخصصی عضلات گردن باعث افزایش جریان خون، کاهش گرفتگی عضلات و آرام‌سازی مفاصل سفت‌شده می‌شود. تکنیک‌های دستی فیزیوتراپی کمک می‌کنند تا دامنه حرکتی گردن به حالت طبیعی برگردد.
الکتروتراپی (TENS)
استفاده از دستگاه‌های الکتریکی برای تحریک عصب‌ها و عضلات با هدف کاهش درد، یکی از راهکارهای متداول در فیزیوتراپی است. این روش بسیار مؤثر و غیرتهاجمی است.
استفاده از گرما و سرما درمانی
بسته به نوع آسیب یا گرفتگی، فیزیوتراپیست ممکن است از کمپرس گرم یا سرد برای تسکین عضلات و التهاب استفاده کند.
تمرین‌درمانی (Therapeutic Exercises)
فیزیوتراپیست برای بیمار برنامه‌ای از تمرین‌های ایزومتریک، کششی و قدرتی تنظیم می‌کند که به تقویت عضلات گردن، تثبیت مفاصل و بهبود انعطاف‌پذیری کمک می‌کند.
اصلاح ارگونومی و آموزش وضعیت بدن
آموزش نحوه صحیح نشستن، کار کردن با لپ‌تاپ و حتی نحوه صحیح خوابیدن، بخش مهمی از روند فیزیوتراپی برای درمان قولنج گردن است.
دلایل ایجاد قولنج گردن کدامند؟
قولنج گردن معمولاً بر اثر عواملی مانند نشستن طولانی‌مدت با وضعیت نامناسب، کار با موبایل یا لپ‌تاپ، استرس و تنش عضلانی، کم‌تحرکی، خوابیدن در وضعیت غلط یا حتی آسیب‌دیدگی خفیف ایجاد می‌شود. این عوامل باعث سفتی عضلات و کاهش انعطاف مفاصل گردن شده و به ایجاد صدا یا گرفتگی در این ناحیه منجر می‌شوند.
- نشستن طولانی‌مدت با وضعیت نامناسب (مانند خم شدن زیاد روی موبایل یا لپ‌تاپ)
- کاهش تحرک مفاصل گردنی به‌علت کم‌تحرکی یا نشستن‌های ثابت
- استرس و تنش عضلانی که باعث گرفتگی عضلات گردن می‌شود
- آسیب‌دیدگی‌های قبلی مثل تصادف یا سقوط
- آرتروز گردن یا مشکلات مفصلی مانند اسپوندیلوز گردنی
- عادت به ترکاندن گردن که می‌تواند آسیب‌های مزمن ایجاد کند
آیا ترکاندن گردن ضرر دارد؟
ترکاندن گردن ممکن است در کوتاه‌مدت باعث احساس رهایی و سبکی شود، اما اگر به صورت مداوم انجام شود، می‌تواند باعث آسیب به مفاصل، کشیدگی بیش از حد رباط‌ها، یا حتی جابه‌جایی مهره‌ها شود. توصیه می‌شود ترکاندن گردن توسط افراد غیرمتخصص انجام نشود و در صورت نیاز، به فیزیوتراپیست یا پزشک مراجعه شود.
اصلی ترین روش‌های درمان قولنج گردن
قولنج گردن یکی از مشکلات شایع عضلانی است که معمولاً به‌دلیل وضعیت نادرست بدن یا فشارهای روزمره ایجاد می‌شود. درمان این عارضه شامل روش‌های خانگی مانند گرما درمانی و تمرینات کششی، و همچنین روش‌های تخصصی مانند فیزیوتراپی، ماساژ درمانی و الکتروتراپی است که به تسکین درد و بهبود حرکت گردن کمک می‌کنند.
1. اصلاح سبک زندگی و حالت بدن
اصلاح وضعیت نشستن، ایستادن و خوابیدن اولین گام در درمان قولنج گردن است. استفاده از صندلی ارگونومیک، نگه داشتن صفحه‌نمایش در سطح چشم، و پرهیز از خم کردن زیاد گردن هنگام استفاده از موبایل بسیار مؤثر است.
2. حرکات کششی و ورزش سبک
تمرینات کششی مخصوص گردن می‌توانند به کاهش گرفتگی عضلات و بهبود دامنه حرکتی کمک کنند. برخی از این حرکات عبارت‌اند از:
- چرخش آرام گردن به چپ و راست
- خم کردن سر به طرفین
- حرکت سر به جلو و عقب با انقباض عضلات
این حرکات باید به‌آرامی و بدون فشار انجام شوند.
درمان‌های خانگی برای کاهش قولنج گردن
درمان‌های خانگی قولنج گردن شامل استفاده از کمپرس گرم برای شل‌کردن عضلات، انجام حرکات کششی ملایم گردن، ماساژ با روغن‌های گرم مانند روغن زیتون یا نارگیل، رعایت وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و خوابیدن و پرهیز از حرکات ناگهانی است. همچنین استراحت کافی و کاهش استرس نقش مؤثری در بهبود دارد.
- استفاده از کمپرس گرم روی گردن برای کاهش خشکی عضلات
- انجام حرکات کششی ملایم در خانه
- پرهیز از حرکات ناگهانی یا ترکاندن گردن
- ماساژ آرام با روغن‌های گرم مانند روغن زیتون یا آرنیکا
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در بیشتر موارد، قولنج گردن با درمان‌های خانگی بهبود می‌یابد؛ اما اگر درد گردن شدید، مداوم یا همراه با علائمی مانند گزگز، بی‌حسی، ضعف در دست‌ها یا سردردهای مکرر باشد، باید به پزشک مراجعه کرد. این علائم ممکن است نشانه‌ی مشکلات جدی‌تری مانند فتق دیسک گردن یا آسیب عصبی باشند.
- درد مداوم یا شدید گردن
- سرگیجه، تهوع یا تاری دید
- بی‌حسی در بازو یا انگشتان
- عدم بهبود علائم پس از چند روز
جمع‌بندی
قولنج گردن معمولاً به‌دلیل گرفتگی عضلات یا وضعیت نادرست بدن به‌وجود می‌آید و با اصلاح سبک زندگی، تمرین‌های کششی و فیزیوتراپی قابل درمان است. فیزیوتراپی نه‌تنها علائم را تسکین می‌دهد بلکه با ریشه‌یابی مشکلات عضلانی و مفصلی، از بروز مجدد آن‌ها جلوگیری می‌کند. بهتر است از ترکاندن مداوم گردن خودداری کرده و برای درمان‌های تخصصی به پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا هم از آسیب‌های جدی پیشگیری شود و هم به کیفیت زندگی شما افزوده شود.
منبع
source