خودروهای برقی آلاینده‌تر از هیبریدی‌ها، به‌ویژه در ایران
آکیو تویودا، رییس هیئت‌مدیره تویوتا، در اظهاراتی بحث‌برانگیز اعلام کرده است خودروهای برقی به دلیل فرآیند تولید باتری و وابستگی به برق فسیلی، آلایندگی بیش‌تری نسبت به خودروهای هیبریدی دارند. این ادعا، در ایران به دلیل شبکه برق فسیلی و آلاینده تقویت می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، آکیو تویودا، رئیس هیئت‌مدیره تویوتا و نوه بنیان‌گذار این شرکت، در گفت‌وگویی اعلام کرد که ۲۷ میلیون خودروی هیبریدی تولیدشده توسط تویوتا از سال ۱۹۹۷، اثری زیست‌محیطی معادل ۹ میلیون خودروی تمام‌برقی داشته‌اند. او استدلال کرد که تولید باتری‌های بزرگ خودروهای برقی، که نیازمند استخراج لیتیوم و نیکل است و استفاده از برق تولیدشده از نیروگاه‌های زغال‌سنگی یا گازی در کشورهایی مانند ژاپن، باعث می‌شود یک خودروی برقی به‌طور متوسط سه برابر یک هیبریدی آلایندگی کربنی در طول چرخه عمر خود تولید کند.
تویودا تأکید کرد: «دشمن اصلی ما دی‌اکسید کربن است، نه موتورهای درون‌سوز»، و از استراتژی چندجانبه تویوتا دفاع کرد که شامل هیبریدی‌ها، پلاگین-هیبریدی‌ها، خودروهای هیدروژنی و موتورهای درون‌سوز با سوخت‌های مصنوعی است. وی معتقد است این راهکارها در مقایسه با تمرکز صرف روی خودروهای برقی، آلایندگی را سریع‌تر کاهش می‌دهند.
وضعیت ایران؛ شبکه برق فسیلی و برتری هیبریدی‌ها
در ایران، ادعای تویودا به دلیل وابستگی شدید شبکه برق به سوخت‌های فسیلی، به‌ویژه گاز طبیعی و مازوت، رنگ و بوی واقعی‌تری به خود می‌گیرد. بیش از ۸۵ درصد برق ایران از نیروگاه‌های فسیلی تأمین می‌شود که آلایندگی بالایی دارند.
براساس گزارش وزارت نیرو، تولید هر کیلووات‌ساعت برق در ایران به‌طور متوسط ۶۵۰ گرم دی‌اکسید کربن منتشر می‌کند، در حالی که، این رقم در کشورهایی با انرژی‌های تجدیدپذیر مانند نروژ کم‌تر از ۱۰۰ گرم است. این وضعیت باعث می‌شود خودروهای برقی در ایران، که به برق فسیلی وابسته‌اند، در مقایسه با هیبریدی‌ها آلایندگی بیش‌تری تولید کنند.
یک خودروی هیبریدی مانند تویوتا پریوس، که مصرف سوخت پایینی دارد (حدود ۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر)، در ایران می‌تواند تا ۵۰ درصد کم‌تر از یک خودروی برقی با برد مشابه (مانند تسلا مدل ۳) دی‌اکسید کربن تولید کند، به‌ویژه اگر باتری آن در چرخه تولید آلایندگی بالایی داشته باشد. این موضوع، ادعای تویودا را در بازار ایران تقویت می‌کند.
انتقادات و زمینه ادعا
تویوتا، به‌عنوان بزرگ‌ترین خودروساز جهان در سال ۲۰۲۴، پیشگام فناوری هیبریدی با مدل‌های مختلف بوده و تاکنون ۲۷ میلیون خودروی هیبریدی فروخته که از انتشار ۱۶۰ میلیون تن دی‌اکسید کربن جلوگیری کرده است. تویودا معتقد است خودروهای برقی حداکثر ۳۰ درصد بازار جهانی را تصاحب خواهند کرد و در مناطقی با زیرساخت ضعیف برق، هیبریدی‌ها گزینه بهتری هستند.
این دیدگاه با انتقاد فعالان محیط‌زیست مواجه شده است که تویوتا را به عقب‌ماندگی در برقی‌سازی متهم می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهند که خودروهای برقی در طول عمر خود در کشورهایی با برق پاک، ۴۰ تا ۶۸ درصد کم‌تر از خودروهای بنزینی آلایندگی دارند. اما برخی بر این باورند که در ایران، به دلیل شبکه برق فسیلی، این مزیت به ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش می‌یابد، که هیبریدی‌ها را به گزینه‌ای کم‌آلاینده‌تر تبدیل می‌کند.
منتقدان تویوتا استدلال می‌کنند که تأکید این شرکت بر هیبریدی‌ها، مانع از پذیرش کامل برقی‌سازی است. تویودا اما می‌گوید که یک میلیارد نفر در جهان به برق دسترسی ندارند و خودروهای برقی برای همه مناطق مناسب نیستند. در ایران، این بحث ضرورت توسعه زیرساخت‌های شارژ و افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه برق را نشان می‌دهد. تا آن زمان، هیبریدی‌ها می‌توانند راهکاری برای کاهش آلایندگی باشند، اما تکیه صرف بر آن‌ها، ایران را از فناوری‌های پاک عقب نگه می‌دارد.
آلایندگی خودروهای برقی تویوتا خودروهای برقی خودروهای هیبریدی
source