متا بلاکچین؛ راهکار جدید بنیان‌گذار سولانا برای تعامل‌پذیری بلاکچین‌ها و کاهش هزینه‌ها

آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko)، یکی از بنیان‌گذاران سولانا به تازگی راهکاری جدید برای دسترسی به داده‌ها (Data Availability یا DA) و حل موضوع عدم تعامل‌پذیری بین شبکه‌های بلاکچینی ارائه کرده که می‌تواند این مشکلات را برطرف کند.

به گزارش میهن بلاکچین و بر اساس پستی که یاکوونکو روز گذشته در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرده، وی مفهومی جدید به نام «متا بلاکچین» (Meta Blockchain) را معرفی کرده است. به گفته او، هدف از متا بلاکچین، جمع‌آوری و مرتب‌سازی داده‌هایی است که در شبکه‌های لایه ۱ مختلف از جمله اتریوم، سولانا و سلستیا وجود دارند.

یاکوونکو در این باره نوشته است:

این کار به متا چین اجازه می‌دهد تا همیشه از ارزان‌ترین گزینه در دسترس برای ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده کند.

منظور از لایه‌های دسترسی به داده، راهکارهای شخص ثالثی هستند که تضمین می‌کنند بلاکچین‌ها داده‌های لازم برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها را در اختیار دارند.

در حال حاضر تعامل‌پذیری شبکه‌های بلاکچینی یکی از معضلات جدی توسعه‌دهندگان وب ۳ است چراکه شبکه‌های لایه یکی مثل اتریوم و سولانا به صورت جداگانه فعالیت می‌کنند و نمی‌توانند به سادگی با هم داده رد و بدل کنند. این موضوع باعث می‌شود تا توسعه‌دهندگان به راهکارهای دسترسی به داده نیاز داشته باشند.

علاوه بر سولانا، سایر بلاکچین‌های مطرح نیز در تلاش برای برطرف کردن این مشکلات هستند. به عنوان مثال، اتریوم قصد دارد تا اواخر سال ۲۰۲۵ بروزرسانی با نام فوساکا (Fusaka) را در شبکه اصلی خود فعال کند. این بروزرسانی، روی افزایش ظرفیت شبکه اتریوم به عنوان یک لایه دسترسی به داده تمرکز دارد و با معرفی استاندارد EIP-7594 انجام خواهد شد.

یکی از سخنگویان تیم تحقیقاتی بایننس در رابطه با این بروزرسانی می‌گوید:

اگر شبکه‌های لایه دوم همچنان اتریوم را به‌عنوان لایه ذخیره‌سازی داده انتخاب کنند، این ارتقا می‌تواند ارزش و سودآوری شبکه اتریوم را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

راهی برای کاهش هزینه‌های کل سیستم

بنیانگذار سولانا در ادامه پست خود به اهمیت کاهش هزینه‌های مرتبط با ذخیره‌سازی داده اشاره کرده و نوشته است:

وقتی هزینه ذخیره‌سازی داده کاهش پیدا کند، باقی هزینه‌ها هم کم می‌شود. در نهایت، پهنای باند، گلوگاه اصلی و غیرقابل‌حذف این سیستم است.

او همچنین پیشنهاد کرده که در نسخه‌های پیشرفته‌تر این سیستم، حتی می‌توان نیاز به سکوئنسرهای (Sequencers) خارجی را هم از بین برد. در این روش، از یک سیستم مبتنی بر قوانین مشخص استفاده می‌شود که توانایی ترکیب تراکنش‌ها از چندین شبکه مختلف را دارد و به کاربران اجازه می‌دهد تراکنش‌های خود را از هر جایی ارسال کنند.

نظرات دیگر رهبران صنعت بلاکچین در مورد تعامل‌پذیری

دیگر رهبران برجسته دنیای بلاکچین نیز بر نیاز به تعامل‌پذیری پروژه‌های مختلف و ایجاد توکنومیک مشترک بین آنها تاکید کرده‌اند. به عنوان مثال، چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، بنیان‌گذار کاردانو در رویداد Paris Blockchain Week 2025 در این باره گفت:

در حال حاضر، مشکل اصلی این است که توکنومیک‌ها و ساختار بازار در دنیای رمزارزها ذاتاً رقابتی و ضدهم‌گرایی است. یعنی همه چیز حالت صفر و یکی دارد؛ یا تو می‌بری یا من. اما ما باید به‌جای رقابت، به‌دنبال طراحی مدل‌هایی باشیم که امکان همکاری و تعامل اقتصادی بین پروژه‌ها را فراهم کنند.

در همین راستا کاردانو در حال توسعه پروتکلی با نام «مینوتور» (Minotaur) است. این پروتکل یک سیستم اجماع چندمنبعی (Multi-resource Consensus) محسوب می‌شود که ترکیبی از چند مکانیزم اجماع و شبکه‌های مختلف است. هدف این پروتکل این است که بتوان پاداش ساخت بلاک‌ها را به‌صورت همزمان و منصفانه بین چندین شبکه مختلف توزیع کرد

.