تصلب شرایین (آترواسکلروز) خاصیت ارتجاعی و انعطاف پذیری رگ ها را کاهش می دهد؛ در این مقاله علائم – عوارض و راههای درمان این بیماری را بخوانید.

تصلب شرایین (Arteriosclerosis) نوعی بیماری عروقی است که باعث سخت و مسدود شدن رگ ها می شود.

با سخت شدن رگ ها، قابلیت ارتجاعی دیواره های آنها کاهش یافته و ضعیف می شوند. با این حال ممکن است در ابتدای بیماری تصلب شرایین، هیچ علامتی وجود نداشته باشد. به همین دلیل معاینات منظم برای اطمینان از تشخیص و درمان به موقع این بیماری، مهم است.

به تصلب شرایین، آترواسکلروز نیز اطلاق می شود. با این حال آترواسکلروز نوعی تصلب شرایین به شمار می رود. گاهی اوقات این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده می‌ شوند، اما این دو کمی متفاوت هستند.

آترواسکلروز در واقع ضخیم شدن لایه رسوبات در رگ است. در حالیکه تصلب شرایین به تنگی و انسداد رگ در اثر التهاب و تجمع پلاک گفته می‌ شود.

این مقاله انواع مختلف بیماری تصلب شرایین و همچنین علائم، عوامل خطر، عوارض و راههای درمان آن را بررسی می‌کند.

همچنین بخوانید:

رژیم غذایی پاکسازی عروق و تصلب شرایین (کلیک)

انواع مختلف بیماری تصلب شرایین کدامند؟

در زیر سه نوع اصلی تصلب شرایین شرح داده شده است.

آترواسکلروز (Atherosclerosis)

زمانیکه در رگ پلاک تجمع یابد، گفته می شود آترواسکلروز وجود دارد. در این وضعیت سلول های ایمنی و باقی مانده های بیولوژیکی اضافی توسط این پلاک ها جذب می شوند. این تجمع باعث سخت و باریک شدن رگ ها می شود.

طبق گزارش موسسه ملی قلب، ریه و خون، حدود 50% از آمریکایی‌ های 45 تا 84 ساله مبتلا به آترواسکلروز هستند، در حالیکه از آن اطلاعی ندارند.

اسکلروز کلسیفیک مدیال (Medial calcificsclerosis)

این عارضه افراد مبتلا به دیابت و بیماری شریانی محیطی (PAD) را تحت تاثیر قرار می دهد. PAD نوعی بیماری شریانی است که پاها و اندام‌ های تحتانی را درگیر می‌ کند.

اسکلروز کلسیفیک مدیال به سخت و باریک شدن شریان، به دلیل تجمع رسوبات کلسیم در شریان های با اندازه متوسط، گفته می شود. معمولا این وضعیت از شریان های پا شروع می شود و سپس به سمت مرکز بدن حرکت می کند. مانند آترواسکلروز، در این وضعیت برخی افراد دچار رسوب پلاک می شوند.

آرتریولواسکلروز (Arteriolosclerosis)

این وضعیت شریان‌ های بسیار کوچک را که آرتریول نامیده می شوند، درگیر می کند. برای نمونه رگ هایی که در اعماق مغز هستند می توانند تحت تاثیر این وضعیت قرار گیرند. در صورتیکه این عروق کوچک سخت و باریک شوند، خطر بروز سکته مغزی افزایش می یابد. این شریان ها معمولا پلاک ندارند و در واکنش به فشار خون بالا سفت می شوند.

همچنین بخوانید:

انواع سکته مغزی (کلیک)

علائم تصلب شرایین

علائم ناشی از تصلب شرایین به این بستگی دارد که شریان های آسیب دیده در کجای بدن قرار دارند.

برای نمونه اگر شریان‌ های مغزی سخت و تنگ شوند، احتمالا فرد بیشتر دچار مشکلات شناختی تاثیر گذار روی گفتار، حافظه و تفکر می شود. احتمال از دست دادن بینایی در این وضعیت نیز وجود دارد.

همچنین اگر شریان‌ های پا درگیر شوند، علائمی چون ضعف و درد پا، کاهش تحرک یا درد هنگام راه رفتن بروز پیدا می کند.

در صورت تاثیر تصلب شرایین روی روده، علائمی مانند کاهش وزن ناخواسته، درد شدید بعد از خوردن غذا و اسهال ظاهر می شود. در برخی از افراد، اختلال نعوظ نیز می تواند نشان دهنده ابتلا به تصلب شرایین باشد.

علائم تصلب شرایین ناشی از بیماری عروق کرونر (CAD) عبارتند از:

در صورت تجربه علائم ناشی از حمله قلبی یا سکته باید سریعا با اورژانس تماس گرفت.

همچنین بخوانید:

دلایل مختلف درد قفسه سینه (کلیک)

عوامل خطر

برخی از بیماری ها، مانند موارد زیر، باعث افزایش خطر ابتلا به تصلب شرایین می شوند:

• دیابت
• فشار خون بالا
• عدم تعادل کلسترول، که می تواند ناشی از اختلالات متابولیک یا خوردن غذاهای سرشار از چربی های اشباع باشد.
• بیماری های التهابی، از جمله آرتریت روماتوئید
• برخی از اختلالات ژنتیکی، مانند کلسترول بالا خانوادگی

ورزش نکردن منظم و سیگار کشیدن از دیگر عوامل خطر این وضعیت هستند. همچنین با افزیش سن، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد، بطوریکه زنان 55 سال به بالا و مردان 45 سال به بالا در معرض خطر بیشتری هستند.

همچنین بخوانید:

درمان فشار خون بالا (کلیک)

راههای درمان بیماری تصلب شرایین

پزشک احتمالا برای فرد دارای تصلب شرایین، راههای درمانی چون مصرف دارو و تغییر شیوه زندگی خود را توصیه می کند.

تغییر سبک زندگی

با ایجاد تغییرات زیر در سبک زندگی می توان به افزایش سلامت قلب کمک کرد:

• ورزش منظم
• خوردن غذاهای سالم برای قلب یا پیروی از یک رژیم غذایی برای توقف فشار خون بالا (DASH)
• مدیریت استرس
• حفظ وزن متوسط
• ترک سیگار
• محدود کردن مصرف الکل
• خواب کافی

این تغییرات سبک زندگی در پیشگیری از تصلب شرایین نیز موثر هستند.

همچنین بخوانید:

زوال عقل عروقی (کلیک)

داروها

هدف داروهای تصلب شرایین کاهش فشار خون و به حداقل رساندن میزان تجمع پلاک در عروق است. برخی از داروهای مناسب این وضعیت عبارتند از:

• داروهای ضد انعقاد
• بتا بلاکر ها
• مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
• مسدود کننده های کانال کلسیم
• نیترات ها از جمله نیتروگلیسیرین
• داروهای کاهش دهنده کلسترول مانند استاتین ها

اگر فردی دارای دیابت باشد، پزشک داروهای زیر را برای کنترل قند خون نیز توصیه می کند:

• کاناگلیفلوزین
• متفورمین
• امپاگلیفلوزین
• لیراگلوتید

همچنین بخوانید:

بتا بلاکر ها (کلیک)

عوارض بیماری تصلب شرایین

بیماری تصلب شرایین با چندین عوارض مرتبط همراه است. برای نمونه تصلب شرایین ناشی از CAD می تواند منجر به عوارض زیر شود:

تصلب شرایین تاثیر گذار بر مغز شامل عوارض زیر خواهد بود:

• حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
• زوال عقل عروقی
• سکته

تصلب شرایین ناشی از PAD می تواند منجر به مشکلاتی در اندام ها به دلیل کاهش مزمن جریان خون شود. این مشکلات عبارتند از:

بیماری تصلب شرایین همچنین می تواند با آسیب به اندام می تواند باعث عوارض بیشتری مانند بیماری مزمن کلیه و ایسکمی شریان مزانتریک یا کاهش جریان خون به روده شود.

همچنین بخوانید:

زوال عقل عروقی (کلیک)

سوالات متداول

در زیر به برخی از رایج ترین سوالات در مورد انواع تصلب شرایین پاسخ داده شده است.

شایع ترین شکل تصلب شرایین چیست؟

بیماری عروق کرونر قلب شایع ترین نوع بیماری قلبی است. زمانی رخ می دهد که پلاک‌ ها در شریان‌ هایی که خون را به قلب می‌ رسانند، جمع شود. از آنجایی که آترواسکلروز بیماری است که باعث تجمع این پلاک می شود، شایع ترین شکل تصلب شرایین است.

تفاوت بین آترواسکلروز (atherosclerosis) و تصلب شرایین (arteriosclerosis) چیست؟

تصلب شرایین سخت و باریک شدن شریان ها را توصیف می کند. این اصطلاحی است که سایر بیماری های قلبی عروقی که باعث کاهش انعطاف پذیری عروق می شود را نیز در برمی گیرد. این بیماری ها شامل آترواسکلروز، کلسیفیک مدیال و آرتریولواسکلروز است.

آترواسکلروز یک بیماری التهابی و نوع خاصی از تصلب شرایین است. باعث تجمع رسوبات پلاک در شریان ها و افزایش سفتی آنها می شود.

خلاصه

سه نوع اصلی تصلب شرایین شامل آترواسکلروز، اسکلروز کلسیفیک مدیال و آرتریولواسکلروز هستند. تصلب شرایین خاصیت ارتجاعی شریان ها و انعطاف پذیری آنها را کاهش می دهد.

علائم تصلب شرایین بسته به جایی که شریان‌ های تحت تاثیر، متفاوت است. با این حال در مراحل اولیه بیماری، ممکن است فرد هیچ علامتی را تجربه نکند. عوارض سلامتی که ممکن است افراد به دلیل بیماری تصلب شرایین تجربه کنند شامل سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری مزمن کلیوی است.

راههای درمانی تصلب شرایین شامل ترکیبی از تغییرات سبک زندگی و مصرف دارو است. غذاهای سالم برای قلب و داشتن خواب خوب از جمله لایف استایل موثر برای بهبود این وضعیت است. لایف استایل مناسب در پیشگیری از تصلب شرایین نیز موثر است. داروهای مناسب نیز با هدف کاهش فشار خون و رسوب پلاک، توسط پزشکان تجویز می شوند.

​جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.