بازآموزی روده روشی برای ایجاد حرکات منظم روده و کمک به درمان اختلالات روده مانند یبوست مزمن است؛ فواید – نحوه انجام و خطرات آن را بخوانید.
بازآموزی روده (Bowel retraining) برنامه ای مفید برای کمک به بازیابی کنترل روده ها یا کمک به رفع یبوست مزمن است. این روش شامل آموزش به بدن، جهت اجابت مزاج هر روز و تقریبا در یک زمان مشخص است.
در کنار بازآموزی روده و جهت اثربخشی آن می توان اقداماتی چون تحریک روده، رعایت رژیم غذایی، بیوفیدبک و تمرینات کگل را نیز در نظر گرفت.
در این مقاله هدف، فواید، خطرات و نحوه انجام بازآموزی روده و همچنین نکاتی برای کمک به حرکات منظم روده ارائه می شود.
همچنین بخوانید:
هدف و فواید بازآموزی روده
هدف از بازآموزی روده، بازگرداندن حرکات منظم روده است. باز آموزی روده به بهبود شرایط زیر کمک می کند:
- یبوست شدید یا مزمن
- تخلیه ناقص روده
- اختلالات روده، مانند بی اختیاری مدفوع یا از دست دادن کنترل روده
با توجه به اعلام بنیاد بین المللی اختلالات گوارشی (IFFGD)، اکثر برنامه های باز آموزی روده بر موارد زیر تمرکز دارند:
- ایجاد یک قوام معمولی برای مدفوع، که با رژیم غذایی و مصرف مایعات نیز می توان این قوام را حفظ کرد.
- تعیین زمان منظم برای اجابت مزاج، که با کمک آن می توان یک روتین قابل پیش بینی برای اجابت مزاج ایجاد کرد.
- استفاده از کمترین میزان تحریک مورد نیاز برای کمک به حمایت از حرکات منظم روده
همچنین بخوانید:
درمان بی اختیاری مدفوع (کلیک)
آماده سازی
قبل از شروع بازآموزی روده، باید برای رد وجود سایر اختلالاتی که می توانند باعث یبوست یا بی اختیاری شوند، به پزشک مراجعه کرد.
پزشک می تواند اختلالات روده، در صورت وجود، را تشخیص دهد و سابقه پزشکی کامل از جمله الگوی روده، رژیم غذایی و داروهای مصرفی فرد را ارزیابی کند.
همچنین پزشک برای ارزیابی کنترل روده، فرد را معاینه فیزیکی می کند. معاینه فیزیکی این وضعیت شامل معاینه رکتوم یا آنوسکوپی برای بررسی کانال مقعد و رکتوم است.
برخی از افراد به آزمایش های اضافی مانند MRI، کولونوسکوپی یا مانومتری مقعدی نیاز دارند. مانومتری قدرت عضلات رکتوم و مقعد را ارزیابی می کند.
همچنین برای ردیابی علائم (مانند اجابت مزاج ارادی یا غیر ارادی)، رژیم غذایی، میزان مصرف مایعات و سایر علائم مرتبط، خوب است اطلاعات مربوطه را در یک دفترچه روزانه یادداشت کرد.
همچنین بخوانید:
نحوه انجام بازآموزی روده
برای انجام بازآموزی روده باید از راهنمایی های خاص پزشک پیروی کرد، با این حال انجمن NAFC توصیه های زیر را برای آموزش مجدد روده ارائه داده است:
- یک انگشت حاوی لوبریکانت را وارد مقعد کرده و از حرکات دایره ای برای شل کردن اسفنکتر استفاده کنید.
- در یک موقعیت راحت روی توالت بنشینید یا اگر از لگن بیمار (bedpan) استفاده می کنید به پهلوی چپ دراز بکشید.
- تا 20 دقیقه روی توالت بنشینید.
- سعی کنید در این مدت آرام باشید، خواندن کتاب می تواند برای سپری کردن این زمان مفید باشد.
- ماهیچه های شکم را منقبض کرده و در حالیکه به جلو خم می شوید به سمت پایین بیایید تا به حرکت روده کمک شود.
- اگر پس از 20 دقیقه اجابت مزاج نداشتید، انگشت حاوی لوبریکانت را برای تحریک مجدد وارد مقعد کنید.
سایر روش های تحریک روده عبارتند از:
- استفاده از شیاف، مانند بیزاکودیل یا گلیسیرین
- انجام تنقیه
- نوشیدن آب آلو گرم یا شهد میوه
باید بازآموزی روده را روزانه و تا زمان ایجاد یک الگوی ثابتی از حرکات عادی روده، تکرار کرد.
باید هر روز در زمان معینی مانند بعد از صبحانه، بازآموزی روده را انجام داد. زمان ایده آل برای بازآموزی روده حدود 20 تا 40 دقیقه پس از غذا خوردن است.
در حالت ایده آل، بازآموزی را در زمان هایی که ریلکس هستید و حریم خصوصی دارید، در برنامه خود قرار دهد.
همچنین بخوانید:
مدت زمان لازم برای دریافت فواید بازآموزی روده
چارچوب زمانی برای مشاهده نتایج بازآموزی روده، برای هر فرد و شرایط خاص آنها متفاوت است. با این حال طبق گفته NAFC، اکثر افرادی که به طور مداوم از بازآموزی روده استفاده می کنند، اغلب در عرض چند هفته به حرکات منظم و عادی روده می رسند.
برای درمان بی اختیاری مدفوع با استفاده از این روش، به چندین هفته یا ماه زمان نیاز است.
رژیم غذایی و بازآموزی روده
در کنار بازآموزی روده، خوردن وعده های غذایی مغذی و متعادل می تواند باعث تقویت حرکات طبیعی روده و بهبود قوام مدفوع شود.
بهتر است از یک رژیم غذایی سرشار از فیبر شامل غذاهای زیر استفاده کرد:
- سبزیجات
- میوه تازه
- غلات کامل
- حبوبات، مانند نخود، لوبیا و عدس
همچنین نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای جلوگیری از سفت شدن مدفوع و سخت شدن دفع آن، اهمیت زیادی دارد.
همچنین بخوانید:
نکات
رعایت نکات زیر در طول باز آموزی روده، مهم است:
- حفظ آرامش
- ثابت قدم ماندن
- نوشیدن مایعات زیاد
- داشتن یک رژیم غذایی حاوی فیبر بالا
تمرینات کگل
تمرینات کگل یا تمرین عضلات کف لگن، تمریناتی مفید برای بهبود کنترل حرکات روده هستند.
این تمرینات کگل باعث تقویت عضلات درگیر در کنترل روده مانند عضلات کف لگن می شوند.
تمرینات کگل شامل فشردن، نگه داشتن و رها کردن عضلات کف لگن است. جهت اطمینان از انجام صحیح تمرینات و استفاده از عضلات مناسب بهتر است پیش از انجام آنها با پزشک یا فیزیوتراپ مشورت کرد.
بیوفیدبک
بیوفیدبک با بهبود کنترل عضلانی به عادی شدن حرکات روده کمک می کند. این روش شامل استفاد از دستگاه های الکترونیکی است که نشان می دهند چگونه ماهیچه های خاصی مانند عضلات کف لگن (هنگام اجابت مزاج) کار می کنند.
در این روش پزشک دو پروب، یکی روی شکم و دیگری روی کانال مقعد، قرار می دهد و فعالیت الکتریکی در حین سفت و شل شدن عضلات را به فرد نشان می دهد.
به این ترتیب فرد می تواند یاد بگیرد که چگونه این عضلات را به درستی هماهنگ و کنترل کند تا حرکات روده مناسبی داشته باشد.
خطرات بازآموزی روده
بازآموزی روده دارای خطرات کمی است، اما تحت نظر پزشک بودن هنگام انجام بازآموزی روده اهمیت زیادی دارد.
ممکن است برخی این فرآیند را خسته کننده یا وقت گیر بدانند، بنابراین حفظ آرامش، ثابت قدم ماندن و عجول نبودن در طی این فرآیند مهم است.
در صورت از بین نرفتن مشکلات روده تا چندین هفته پس از شروع بازآموزی، به پزشک مراجعه کنید.
خلاصه
بازآموزی روده روشی برای ایجاد حرکات عادی روده است. این روش شامل آموزش دادن به بدن برای اجابت مزاج منظم روزانه در زمان مشخص است.
بازآموزی روده فوایدی برای کمک به درمان اختلالات روده مانند یبوست مزمن، تخلیه ناقص یا بی اختیاری مدفوع ارائه می دهد.
ممکن است اثربخشی این روش به چندین هفته یا ماه زمان نیاز داشته باشد. با رعایت رژیم غذایی، انجام تمرینات عضلات کف لگن و بیوفیدبک می توان به افزایش اثربخشی این روش کمک کرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.