افسانه سازی یک پدیده پیچیده شامل ایجاد ناخواسته اطلاعات نادرست است؛ علت – درمان – نمونه و تفاوت اختلال افسانه بافی با دروغگویی را بخوانید.
افسانه سازی (Confabulation) یک اختلال عصبی روانپزشکی و یک نوع خطای حافظه است. در این وضعیت شخصی بدون قصد فریب، خاطره ای نادرست خیالی می سازد.
در واقع در اختلال افسانه سازی، شخص یک خاطره ساختگی ایجاد می کند بدون اینکه قصد فریب شخص دیگری را داشته باشد. علت های مختلفی برای اختلال افسانه سازی شامل اختلالات حافظه، آسیب های عصبی و بیماری های سلامت روان وجود دارد. به همین دلیل درمان اغلب به علت زمینه ای آن بستگی دارد.
در این مقاله اختلال افسانه سازی از جمله تعریف آن، تفاوت با دروغگویی، علت احتمالی، نمونه های واقعی و گزینه های درمانی آن مورد بررسی قرار میگرد.
همچنین بخوانید:
انواع اختلالات عصبی رایج (کلیک)
افسانه سازی چیست؟
فرد مبتلا به اختلال افسانه سازی، بدون آگاهی شروع به تولید اطلاعات ساختگی یا تحریف شده می کند.
فردی که سرهم بندی می کند عمدا دروغ نمی گوید یا از روی قصد نمی خواهد که دیگران را گمراه کند. بلکه آنها صمیمانه معتقدند که اطلاعاتی که ارائه می دهند، درست است.
این وضعیت اغلب به دنبال اختلالات حافظه، آسیب های عصبی و بیماری سلامت روان ایجاد می شود.
همچنین بخوانید:
افسانه سازی در مقابل دروغگویی
افسانه سازی از چند جهت از جمله موارد زیر از دروغ گفتن متمایز است:
- نیت: در افسانه سازی فرد قصد فریب دادن ندارد. افرادی دارای اختلال افسانه سازی، حقیقتا به اطلاعاتی که به اشتراک می گذارند باور دارند، حتی اگر این اطلاعات نادرست باشد. با این حال دروغگویی شامل تلاشی عمدی برای گمراه کردن یا فریب دیگران است.
- آگاهی: افراد دارای اختلال افسانه بافی معمولا از وضعیت خود و دادن اطلاعات ساختگی آگاه نیستند. آنها اغلب پس از مواجه با شواهدی از حقایق متضاد با اظهارات و گفته های خود، دچار تعجب یا سردرگمی واقعی می شوند. در مقابل افراد دروغگو کاملا از عمل خود آگاه هستند و ممکن است سعی کنند به دروغگویی و فریب دادن دیگران ادامه دهند.
- کنترل: افسانه سازی معمولا نتیجه اختلال عملکرد شناختی، مانند اختلال حافظه است. همچنین اغلب خارج از کنترل فرد است. با این حال دروغ تصمیمی آگاهانه است که برای رسیدن به یک هدف خاص یا اجتناب از عواقب آن اتخاذ می شود.
علت اختلال افسانه سازی
چندین علت احتمالی زمینه ای برای اختلال افسانه سازی، شامل موارد زیر وجود دارد:
- اختلالات حافظه: بیماری هایی مانند آلزایمر، سندرم کورساکوف و انواع دیگر فراموشی می توانند منجر به ایجاد خاطرات کاذب به عنوان راهی برای پر کردن شکاف های حافظه شوند.
- آسیب های عصبی: صدمات تروماتیک مغز، سکته مغزی یا ضایعات مغزی در نواحی خاص به ویژه لوب های پیشانی، می توانند فرآیندهای شناختی مسئول یادآوری دقیق حافظه را مختل کنند. این اختلال می تواند منجر به ایجاد افسانه سازی شود.
- بیماری های سلامت روان: کارشناسان برخی از شرایط سلامت روان مانند اسکیزوفرنی را با افسانه سازی، اغلب در زمینه تفکر هذیانی یا حالت های تجزیه ای مرتبط می دانند.
همچنین بخوانید:
نمونه هایی از افسانه سازی
بر اساس شواهد افسانه بافی دارای دو نوع خود به خودی و تحریکی است.
افسانه سازی خود به خودی زمانی رخ می دهد که خاطرات ساختگی بدون محرک بیرونی ایجاد شوند. در عوض این خاطرات زمانی ایجاد می شوند که فرد تلاش می کند موقعیتی را برای خود قابل درک کند. این افسانه سازی می تواند در مکالمه روزمره نمایان شود. برای نمونه ممکن است فرد به طور تصادفی اطلاعات نادرست را در حین صرف غذا با دوستش ارائه دهد.
افسانه سازی تحریکی زمانی ایجاد می شود که مثلا یک سوال باعث برانگیختن یک خاطره نادرست شود. این شکل از افسانه سازی معمولا با اختلال در خاطرات مربوط به تاریخ و مکان ها اتفاق می افتد. به عنوان مثال اگر شخصی از فرد دارای اختلال افسانه سازی بپرسد که شورای شهر فعلی کیست، ممکن است به جای اینکه بگوید نمی دانم با نام نادرست پاسخ دهد.
گزینه های درمانی افسانه سازی
اغلب درمان اختلال افسانه سازی به علت اصلی و تاثیر آن روی زندگی روزمره فرد بستگی دارد. برخی از گزینه های درمانی احتمالی این وضعیت عبارتند از:
- داروها: هنگامی که افسانه سازی با بیماری های روانی مانند اسکیزوفرنی ارتباط دارد، داروهایی مانند داروهای ضد روان پریشی می توانند به کاهش تفکر هذیانی و افسانه بافی کمک کنند.
- درمان: روان درمانی مانند رفتار درمانی شناختی (CBT)، می تواند به افراد کمک کند تا یاد بگیرند که افسانه بافی را تشخیص دهند و آن را مدیریت کنند. CBT همچنین می تواند برای رفع پریشانی عاطفی و نا امیدی همراه با افسانه سازی موثر باشد.
- توانبخشی حافظه: این روش شامل استراتژی هایی برای بهبود یادآوری حافظه و کاهش دفعات افسانه بافی است. تمرینات و تکنیک های توانبخشی شناختی برای افزایش دقت یادآوری می توانند مفید باشند.
- حمایت آموزشی: فراهم کردن یک محیط حمایتی و بدون تقابل ضروری است. افرادی که با فرد دارای اختلال افسانه سازی در تعامل هستند، مانند دوستان و اعضای خانواده، باید در مورد این وضعیت آموزش و اطلاعات های لازم را کسب کنند تا بتوانند آن را بهتر درک کنند.
همچنین بخوانید:
خلاصه
افسانه سازی یک پدیده پیچیده شامل ایجاد ناخواسته اطلاعات نادرست است. این وضعیت با دروغ گفتن فرق دارد، زیرا فرد قصدی برای فریب دادن دیگران ندارد. بعلاوه افرادی که افسانه سازی می کنند اغلب معتقدند داستان های ساختگی آنها حقیقت دارد.
علت های مختلفی برای اختلال افسانه سازی شامل اختلالات حافظه، آسیب های عصبی، بیماری های روانی و حتی فرآیندهای طبیعی بازسازی حافظه وجود دارد.
گزینه های درمانی برای افسانه سازی به علت اصلی آن بستگی دارد و می تواند شامل توانبخشی حافظه، داروها و روان درمانی باشد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.